![](/media/lib/426/n-jezdzcy-abd5a0fdc7cc65c35fa737f776cd9844.jpg)
W piłkę grano w Eurazji kilkaset lat wcześniej, niż sądziliśmy
14 października 2020, 09:34Ludzie grają w piłkę od tysiącleci. Najstarsze znane piłki pochodzą z Egiptu sprzed 4500 lat. W Ameryce Środkowej w piłkę grano już 3700 lat temu. Znacznie później piłką zainteresowano się w Eurazji. Grecy zaczęli oddawać się tej rozrywce około 2500 lat temu, a w Chinach rozpoczęto grać przed 2200 laty. Przynajmniej tak się dotychczas wydawało.
![](/media/lib/426/n-polacygren-e6db01eac6f65a7d4fcc2606cf96944f.jpg)
Polacy odkrywcami najstarszego prassaka
14 października 2020, 04:52Dr Mateusz Tałanda z Wydziału Biologii UW uczestniczył w pracach zespołu naukowców, który opisał szczątki najstarszego na świecie prassaka. Znaleziono je na Grenlandii w skałach sprzed 215 milionów lat. Opis nowego gatunku, Kalaallitkigun jenkinsi, badacze opublikowali właśnie w prestiżowym PNAS (Proceedings of the National Academy of Sciences).
![](/media/lib/425/n-jackson-96d0e9b176fc3769218aa35d344bca8a.jpg)
Domowa fuzja jądrowa. 12-latek najmłodszą osobą, która przeprowadziła reakcję termojądrową
13 października 2020, 18:12Jackson Oswalt jest oficjalnie – czego dowodzi wpis do Księgi rekordów Guinnessa 2021 – najmłodszą osobą w historii, która przeprowadziła fuzję jądrową. Mieszkaniec Memphis w stanie Tennessee dokonał tego na kilka godzin przed swoimi... 13. urodzinami.
![](/media/lib/425/n-paleonora4-ad5f8863fca9c8ec73a7101502309dd5.jpg)
Paleonory – prehistoryczne tunele wciąż pełne zagadek
13 października 2020, 11:16Nie istnieje proces geologiczny, który pozostawiłby po sobie długie tunele o okrągłym bądź eliptycznym przekroju, których poszczególne fragmenty wznoszą się i opadają, a na ich ścianach widoczne są ślady pazurów, mówi profesor geologii Heinrich Frank z brazylijskiego Uniwersytetu Federalnego Rio Grande do Sul
![](/media/lib/343/n-lis-f6ec4c50e4f5e438a1eb2b7178bf4028.jpg)
Drapieżniki nawet połowę pożywienia pozyskują od ludzi. To może być niebezpieczne dla ekosystemu
13 października 2020, 09:47Drapieżniki żyjące w pobliżu ludzi mogą nawet połowę pożywienia czerpać ze źródeł pochodzących od ludzi. To, jak obawiają się naukowcy z University of Wisconsin-Madison, może mieć destrukcyjny wpływ na środowisko naturalne.
![](/media/lib/425/n-inskrypcja1-47830f4f1897114ae0c320f0940bda44.jpg)
Pojawienie się łaciny wywołało... rozkwit pisma runicznego. Średniowieczna Norwegia była dwujęzyczna
12 października 2020, 18:19Dobrze znany jest fakt, że w epoce wikingów oraz późniejszym średniowieczu na terenie dzisiejszej Norwegii posługiwano się runami. Obecnie nikt ich już nie używa. Najnowsze badania pokazują, że przejście z pisma runicznego na alfabet łaciński nie tylko trwało znacznie dłużej niż sądzono, ale że pojawienie się łaciny spowodowało... prawdziwy rozkwit pisma runicznego.
![](/media/lib/240/n-1187436844_234647-b9c668edc20cf84b39b5aa10db7526f1.jpeg)
Człowiek od bardzo dawna tępi kolejne gatunki zwierząt
12 października 2020, 13:23Wytępienie przez człowieka kolejnych gatunków zwierząt kojarzy się nam zwykle z czasami dość współczesnymi. Jednak naukowcy zdobywają coraz więcej dowodów wskazujących, że ludzie od dziesiątków tysięcy lat przyczyniają się do wymierania gatunków.
![](/media/lib/410/n-pozarlasu-056a0d519b19853dc6db51c336ab2d98.jpg)
Trzebienie lasów nie zapobiega pożarom. Może nawet zwiększać ryzyko ich wybuchu
12 października 2020, 11:21Trzebienie lasu nie jest efektywną metodą zapobiegania redukowania pożarów, wynika z badań opublikowanych w recenzowanym Conservation Letters. Naukowcy z The Australian National University porównali skutki pożarów, jakie w 2009 roku przeszły przez lasy, które były trzebione, jak i te nietrzebione. Porównano lasy eukaliptusowe i lasy mieszane
![](/media/lib/342/n-fale-646eb60eb20eb6d22ce8061e4050e263.jpg)
Uczeni z Wielkiej Brytanii i Rosji określili maksymalną możliwą prędkość dźwięku
12 października 2020, 09:55Naukowcy z Queen Mary University, University of Cambridge oraz Instytutu Fizyki Wysokich Ciśnień z Troicku określili górną granicę prędkości dźwięku. Okazało się, że wynosi ona około 36 100 m/s (129 360 km/h), czyli trzykrotnie więcej niż prędkość dźwięku w diamencie. Przypomnijmy, że w powietrzu prędkość dźwięku to ok. 340 m/s (1225 km/h).
![](/media/lib/325/n-obcaplaneta-d2c991bee727ca891ebe4c72cab2639a.jpg)
Planety bardziej gościnne od Ziemi? Mamy kandydatów, gdzie warunki dla życia mogą być lepsze
11 października 2020, 09:49Amerykańsko-niemiecki zespół naukowcy zidentyfikował 24 planety, które mogą lepiej nadawać się do życia niż Ziemia. Są wśród nich starsze, nieco większe, nieco cieplejsze i prawdopodobnie bardziej wilgotne od Ziemi. Uczeni stwierdzają również, że życie może łatwiej rozwijać się na planetach, które wolniej niż Ziemia krążą wokół gwiazd starszych od Słońca.